کنترل شده وارد WTO شویم

صنعت فولاد از قرن 19 و 20 همواره بعنوان یکی از صنایع کلیدی و مهم مطرح بوده و هست. امروزه نیز کشورهایی که منابع غنی سنگ آهن و فن‌آوری تولید فولاد دارند در معادلات بین‌المللی از قدرت اقتصادی و صنعتی بالاتری برخوردارند. در این راستا و جهت آشنایی با آقای مهندس غلامرضا قمیشی مدیرعامل شرکت مجتمع فولاد اردکان مصاحبه‌ای انجام داده‌ایم. آنچه در پی می‌آید حاصل این گفتگو است.
مهندس قمیشی که در اولین جشنواره خاتم در بین‌فارغ‌التحصیلان دوره‌های مختلف دانشگاه علم و صنعت رتبه ممتاز را در توسعه صنعتی کشور کسب نموده است، متولد سال 1335 است و مدرک مهندسی خود را از دانشگاه مزبور اخذ نموده و در فوق‌لیسانس مهندسی صنایع فارغ‌التحصیل دانشگاه امیر کبیر ایران می‌باشد. هم‌اکنون عضو هیئت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌باشند. ایشان مؤسس پژوهشکده سیستم‌های دفاعی بوده و سابقه روشنی در راه‌اندازی خطوط تولید صنعتی را با خود بهمراه دارد. مدیرعامل فولاد اردکان طرح جامع این شرکت را در نهایت تولید 5/1 میلیون تن شمش فولادی ذکر کرده است.
مجتمع مذکور که در کیلومتر 21 جاده اردکان- نایین در استان یزد واقع است از سال 1376 تأسیس شده و در حال حاضر دو طرح تولید آهن اسفنجی را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است. طرح تولید آهن اسفنجی (احیاء مستقیم) به روش میدرکس و با ظرفیت 000/800 تن در سال که تمام مراحل موافقت اصولی آن در بانک عامل و وزارت صنایع و معادن طی شده و در دستور کار هیئت امنای صندوق ذخیره ارزی جهت اجرایی شدن می‌باشد و طرح تولید آهن اسفنجی به روش قائم (طرح ملی) با ظرفیت 000/600 تن در سال که عمده عملیات زیربنایی آن انجام شده و با اخذ تسهیلات بانکی کار ساخت و نصب تجهیزات فنی ادامه پیدا می‌کند.
قمیشی اضافه کرد : با اجرای طرح‌های مزبور در فاز اول طرح جامع شرکت مجتمع فولاد اردکان گام مؤثری در تأمین مواد اولیه فولادسازی برداشته خواهد شد و با توجه به اینکه در کشور ما مشکل کمبود قراضه و مواد اولیه بزرگترین معضل کارخانه‌های فولادسازی کشور می‌باشد، استراتژی اتخاذ شده شرکت را با مزیت بالاتری دانست. قمیشی اجرای کامل طرح جامع این شرکت را با توجه به صنایع بالادستی فولاد در راستای تحقق سند چشم‌انداز 20 ساله کشور خواند و آن را در ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی منطقه بسیار مؤثر توصیف کرد.
مدیرعامل مجتمع فولاد اردکان در مورد جایگاه فولاد ایران گفت :نسبت به کشورهایی مثل ترکیه، کره و چین که سابقه فولادسازی همپای ایران دارند با وجود برخورداری از ذخایر عظیم سنگ آهن، متأسفانه خیلی عقب‌تر هستیم.
مهندس قمیشی جایگاه فولاد ایران را با توجه به سه مقوله برنامه‌های "توسعه صنعتی کشور"، "توسعه عمران کشور" و در "اختیار گرفتن سهمی از بازار منطقه" را مهم تلقی کرد و گفت : جهت رسیدن به این جایگاه بایستی تلاش زیادی نمود و با سرعت بیشتر و برنامه‌ریزی اساسی بتوانیم عقب افتادگی‌ها را جبران نماییم و از این نظر در تهدید رقبا قرار داریم.
مدیرعامل فولاد اردکان مقوله فولاد را اساس تحولات اقتصادی- صنعتی توصیف کرد و گفت : بطور کلی هرم تولید فولاد در سه بخش فولادهای ساختمانی که عمده تولیدات می‌باشند. "فولاد صنعتی "(فولاد آلیاژی) و در راس هرم "ابرفولادها" (سوپرآلیاژها) می‌باشند. با توجه به وفور منابع سنگ آهن در داخل کشور از یک طرف و از طرف دیگر استحکام- خواص مکانیکی- شکل‌پذیری و خواص ویژه‌ای که دارد، بهترین و مناسب‌ترین بستر توسعه همه‌جانبه کشور دانست و گفت : امروزه که جهان به سرعت در حال صنعتی شدن است، بیشتر از همیشه به تولید فولاد تشنه است و کارخانجات فولادسازی و کشورهای دارنده این کارخانجات را در جایگاه ویژه‌ای قرار می‌دهد.
مهندس قمیشی در رابطه با تأثیر جهانی شدن (WTO) در صنعت ایران خصوصاً‌ صنعت فولاد گفت : همینطور که از بین رفتن مرزهای اطلاعاتی و امکانات پیشرفته دسترسی سریع به همه چیز و در همه جا ما را به سمت شرایط دهکده جهانی شدن نزدیک می‌کند، امروزه سواد و آگاهی مردم- اقتصاد آزاد (با اجرایی شدن اصل 44 قانون اساسی) و سطح بالای تکنولوژی و گستره آن، ما را ناگزیر از ورود به اقتصاد بازار جهانی یا WTO می‌نماید. تأثیرات متقابل فرهنگی و اجتماعی همه مردم جهان یک امر حتمی است همینطور که امروز ما در داخل کشور شاهد تأثیر فرهنگی و اقتصادی داخلی هستیم و در یک زمان کوتاه از شکل زندگی سنتی به شکل نسبتاً مدرن تبدیل شده‌ایم و شیوه زندگی و اقتصاد و فرهنگ مردم و همچنین برنامه‌ریزی‌های آتی آنها به هم شبیه شده است. در شرایط جهانی شدن نیز، تأثیرات قوی و فوری خواهد بود. بنابراین ورود ما به بازار جهانی WTO اجتناب‌ناپذیر است. مهم این است که ما کنترل شده وارد این جرگه شویم. وقتی که استانداردهای صنعتی شناسنامه کالاها می‌گردد و زبانی بین‌المللی برای عرضه و تقاضا می‌شود. دیگر مرزی برای محبوس ماندن اقتصادی نمی‌ماند. مقاومت کردن هر کشوری در مقابل جهانی شدن و یا ورود به بازار جهانی به صورت کنترل نشده خسارات سنگینی بر آن کشور خواهد بود که توجیه‌ناپذیر است.
وی افزود : جهانی شدن اقتصاد هر کشور در کوتاه مدت هزینه‌هایی برای آنها خواهد داشت ولی در دراز مدت با بالا رفتن سطح زندگی مردم و ایجاد اشتغال و داشتن سهم مشخصی از اقتصاد جهانی، منافع اقتصادی بالایی خواهد داشت. همچنین افزود که تأثیر جهانی شدن در صنعت باعث افزایش طرح تکنولوژی و رشد اقتصادی توأم با بهره‌وری می‌شود و اصل رقابت‌پذیری بر اساس زمان تولید، کیفیت و قیمت کالا، شکوفایی اقتصاد را به دنبال دارد.
قمیشی جهانی شدن را از یک منظر برون سیاری (Out Source) تلقی نمودند که باعث درآمدهای واقعی برای همه می‌شود و در این راستا مصرف‌کننده کشورهای ثروتمند و پیشرفته، کالای خود را ارزانتر، بهتر و با کیفیت در اختیار خواهد داشت و کارگران فقیر با کار بیشتر، درآمدی بیشتر به دست می‌آورند و از فقر عمومی جلوگیری می‌شود و بسیاری از مردم از فقر و فلاکت رهایی خواهند یافت. ایشان در خصوص تأثیرات جهانی شدن بر صنعت فولاد گفتند : با توجه به اینکه صنایع بالادستی فولاد و همچنین صنایع پایین‌دستی فولاد که یک طیف وسیعی از صنایع سنگین و مادر را تشکیل می‌دهند و بستر توسعه صنعتی کشورهاست در ایجاد اشتغال و کسب مهارت‌های فردی و توسعه و گسترش تکنولوژی بسیار مؤثرتر و حساس خواند و گفت : آثار این تأثیرات از هم‌اکنون در تعاملات جهانی آشکار است و امکان محدود کردن آن از عرضه و تقاضای جهانی از بین رفته است.
مهندس قمیشی درباره اثرات خصوصی‌سازی در صنعت، با توجه به اصل 44 قانون اساسی بیان کرد : یکی از مهم‌ترین شعارهای ما در انقلاب اسلامی آزادی است. متأسفانه این آزادی در بخش اقتصادی که مهمترین بستر آن است و عدالت اجتماعی در آن محقق می‌شود، مظلوم واقع شده است. ایشان افزودند : نظام‌های سیاسی و اقتصادی که بر اساس برنامه‌ریزی و هدف‌گزاری متمرکز عمل می‌کنند، چاره‌ای جز اعمال زور و اجبار ندارند، در حالیکه جوامع مدرن وابسته به همکاری تعداد زیادی از مردم است که تعامل آنها بدون زور و اجبار است. وی افزود : هیچ فردی پول شخص دیگری را با همان دقتی که خود شخص خرج می‌کند، خرج نخواهد کرد. پس اگر جامعه‌ای خواهان رسیدن به حداکثر کارآیی و کارآمدی است، اگر می‌خواهیم از دانایی به مناسب‌ترین نحو استفاده کنیم، مجبوریم مالکیت خصوصی را بطور کامل پیاده کنیم. قمیشی ادامه داد : مهمترین واقعیت اساسی در بازار آزاد این است که هیچ مبادله‌ای صورت نمی‌گیرد مگر اینکه هر دو طرف سود ببرند و تفاوت اساسی اینجا است که دولت با استفاده از اهرم زور می‌تواند معامله‌ای را صورت دهد که بالطبع یک طرف سود می‌برد و یک طرف زیان می‌بیند، اما در بازارهای آزاد، اگر هر دو طرف به توافق داوطلبانه می‌رسند به این علت است که وضعیت هر دو بهتر شود. ایشان از اقتصاد آزاد در کشورهای پیشرفته‌ از جمله آمریکا و اروپا یاد کردند که در ادوار گذشته سیطره قدرت اقتصادی و تکنولوژیکی آنها بر جهان سایه افکنده و همینطور اقتصاد ژاپن در سه دهه گذشته، چین و کره جنوبی در دو دهه گذشته و اخیراً ترکیه، هند و برخی کشورهای در حال توسعه که به سرعت در حال گسترش و جهانی شدن قرار گرفته، این نگرانی را بوجود می‌آورد و تأخیر در آزادسازی اقتصاد ضررهای جبران‌ناپذیری بر اقتصاد کشور وارد خواهد کرد.
ایشان در پایان متذکر شدند که آزادسازی اقتصاد، هدف‌گزاری و برنامه‌ریزی به همراه استفاده از مدیران جسور و با تجربه را الزامی دانست تا مسائل دهه 80 میلادی مثل شکست روسیه در خصوصی‌سازی و آزادسازی قیمت‌ها، عدم توجه سیاست‌گزاری اقتصادی به مسئله تأمین اجتماعی در آمریکای لاتین و از همه مهمتر بحران‌های آسیای جنوب شرقی که موجب خساراتی گردیده بود، تکرار نشوند.
آقای مهندس قمیشی اجرای اصل 44 قانون اساسی را در چهارچوب سند چشم‌انداز 20 ساله کشور گام بسیار اساسی تلقی نمود و ابراز امیدواری کردند که اگر همه دولتمردان و بخش‌های خصوصی خود را ملزم به گام برداشتن در این بستر بدانند، به نظر می‌رسد با کمترین خسارت و یا بیشترین اطمینان نه تنها جبران عقب‌افتادگی‌ گذشته خواهد شد بلکه الگوی خوبی برای متحول شدن سایر کشورهای مستقل خواهد بود.
منبع:روزنامه تفاهم