hc8meifmdc|2011A6132836|Tajmie|tblnews|Text_News|0xfdff73ff030000007215000001000100
بررسی آلودگی
صوتی در صنایع ریسندگی و بافندگی کرمانشاه (1379)
مهندس منوچهر
امیدواری*؛ جواد نعمتیان **؛
زهرا رفیقی ***؛ نادیا چابکسوار ****
سابقه و هدف:
یکی از عوامل زیانآور محیط کار صداست . این پارامتر با توجه به بافت صنایع نساجی
و نوع دستگاههای بهکاررفته در این صنایع از اهمیت ویژهای برخوردار است. این
تحقیق با هدف بررسی میزان آلودگی صوتی در صنایع ریسندگی و بافندگی کرمانشاه در شش
ماهه اول سال 1379 انجام گرفت .
مواد و روشها:
مطالعه حاضر از نوع توصیفی _ تحلیلی بودهاست
. در این مطالعه، برای اندازهگیری صدای
عمومی در هر شرکت روش ارائه شده از سوی سازمانهای ISO و NIOSH ، میزان تراز
فشار صدا و میزان انرژی صوت در هر فرکانس اندازهگیری گردید. در این قسمت تحقیق از
دستگاه صداسنج QUEST مدل
2800 با آنالیزور OB-300 استفاده گردید
.با استفاده از روش ارائهشده از سوی سازمان ISO و از مقادیر بهدست آمده از تجزیه صدا مقدار
شاخص SIL محاسبهشد . از دیگر پارامترهایی که در این
مطالعه ارزیابی شد، شاخص Leq بود که برای اندازهگیری آن ابتدا به روش استاپواچ
و بااستفاده از یککرونومتر زمانسنجی و آنالیز شغلی صورتگرفت و سپس باتوجه بهنتایج،
محل و زمان دوزیمتری صدا در هر سالن برای هر شغل مشخص گردید و با استفاده از نتایج
بهدستآمده با استفاده از یافتههای حاصل از دوزیمتری صدا میزان Leq اندازهگیری شد. برای مقایسه نتایج در این
تحقیق با استانداردها از آزمون Z ستفاده گردید.
یافتهها: نتایج
نشان داد که میانگین صدا در این گروه از صنایع 28/3 ±
44/93dB می باشد که بالاتر از حد استاندارد
(dB90) بود(005/0>P). نتایج حاصل
ازتجزیه صدا نشان داد که انرژی صوتی در این گروه از صنایع بیشتر در فرکانسهای 500
تا 4000 هرتز قرار دارد. با استفاده از این نتایج مشخصگردید که شاخص SIL
در این صنایع 3/2±
51/78 می باشد. نتایج حاصل از دوزیمتری صدا نشان داد که میزان شاخص Leq در اکثر قسمتهای تولیدی در این گروه از صنایع
بهجز حلاجی، فتیلهپیچی، چلهپیچی، آهار و رنگ زنی بالاتر از dB
90 است (005/0>P).
بحث: نتایج نشان
داد که صنایع نساجی از آلودگی صوتی بالایی برخوردار ند بهطوریکه در بیشتر قسمتهای این صنعت میزان صدا از
استاندارد (dB 90) بالاتر میباشد. دادههای مربوط به
محدوده فرکانسی انرژی صوتی نشاندهنده خطرناکبودن و بالابودن میزان شاخص PSIL
می باشد. مقادیر اشارهشده
در ارتباط با میزان صدا در شرکتهای مختلف نساجی در اکثر مقالات با یکدیگر متفاوت بوده که این مسأله بهدلیل
تفاوت در ساختار ساختمان و تکنولوژی بکار رفته در این گروه از صنایع می باشد. این
امر میتواند نشاندهنده تأثیر محیط و نوع تکنولوژی بکاررفته در آلودگی صوتی در
این گروه از صنایع باشد.
کلیدواژهها:
صدا، نساجی، کرمانشاه، تجزیه صدا، Leq ، PSIL. « دریافت:بهار 1382 پذیرش: زمستان 1383»
* عضو
هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین. ** استادیار
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران.
***
کارشناس بهداشت. ****کارشناس آزمایشگاه.
*
عهده دار مکاتبات : قزوین، اول جاد
باراچین، دانشگاه آزاد اسلامی، تلفن: 83670051-0281
Email:manouchehromidvari@yahoo.com
مقدمه :
همزمان با توسعه
صنایع در هر مملکتی نکتهای که بایستی به آن توجه نمود تأمین محیط سالم کار و
امکانات بهداشتی موردنیاز برای تأمین و ارتقای سلامت کارگران میباشد. توجه به
مسائل بهداشتی محیط کار و مسأله شغلی و بهبود شرایط کاری از نکات بسیار مهمی است
که در پیشبرد صنعت و بالابردن میزان تولید بسیار مؤثر است(1). صنایع نساجی دارای
ماهیت مشاغل سخت و زیانآور است، لذا کارگران این گروه از صنایع با عوامل زیانآور
مختلفی روبرو میباشند.
از
مهمترین عوامل زیانآوری که در این صنایع بهدلیل وجود ماشینآلاتی با دور بالا و
حرکتهای مکانیکی با سرعتهای بالا وجود دارد، صدا میباشد که بههمین دلیل برای
هر فردی که به نوعی با این گروه از صنایع در ارتباط است، صدا بهعنوان معضل اصلی
این گروه از صنایع است. صدا همانطور که عاملی مفید و لازم در زندگی انسان است، به
همان اندازه میتواند سبب ایجاد مخاطراتی برای انسان شود(2و3). طی تحقیقاتی که در
دو دهه اخیر در امریکا انجام گرفته، مشخص شده که بیش از 14 میلیون نفر از افراد
شاغل در امریکا با خطرات ناشی از صدا مواجه میباشند(2). این آمار نشاندهنده بالا بودن تعداد افراد در معرض صدا و اهمیت
موضوع میباشد. از مهمترین تأثیرات صدا در انسان میتوان به کاهش شنوایی و ایجاد
استرسهای فیزیکی و فیزیولوژیکی مانند، افزایش ضربان قلب و پرکاری غده
تیروئید(3و4) و ایجاد خستگی زودرس و کاهش بهرهوری اشاره نمود(1). همچنین در محیطهای
پرصدا درک علایم هشداردهنده با مشکل مواجه میشود و سبب افزایش حادثهپذیری فرد و
بالارفتن احتمال بروز حوادث میگردد(4). در همین ارتباط چنانچه انرژی صوتی در
فرکانسهای محاورهای انسان قرارگیرد، سبب میگردد که فرد در ارتباط با همکاران
خود دچار مشکل شود و این مسأله را تشدید نماید. برای بررسی این مسأله از شاخصSIL
استفاده میشود(5-3).
در
صنایع در طول یک نوبت کاری یک کارگر با صداهای مختلفی در تماس است که با توجه به
اینکه ارزیابی یک مجموعه از استانداردها در طول
یک نوبت کاری صورت میگیرد لذا لازم است در بررسیهای صوتی میزان صدای
دریافتی در یک نوبت کاری اندازهگیری شود که در این خصوص از شاخص Leq
استفاده میگردد (8-6).
در
گزارشی که در سال 1991 از سوی انجمن NIOSH منتشر گردید،
مشخص شده که صنایع نساجی جزو صنایع با آلودگی صوتی بالا میباشد، بهطوریکه مطابق
همین گزارش بیش از 87درصد کارگران شاغل در این صنایع با صدایی بیش از 80 dB
مواجه میباشند(6)
با
توجه به مطالب فوق و با توجه به اینکه در استان کرمانشاه صنایع نساجی یکی از
صنایعی است که گسترش نسبتاً بالایی دارد و جزو مهمترین صنایع استان محسوب میشود
و تعداد زیادی از نیروهای کاری استان را
در خود جای داده است، این مطالعه با هدف بررسی صدا در صنایع نساجی کرمانشاه صورت
گرفت.
مواد و روشها :
این تحقیق در ششماهه
اول سال 1379 در صنایع بزرگ نساجی کرمانشاه که شامل چهار شرکت میباشند انجام
گرفت. برای بررسی صدا، در قدم اول، محیط هر یک از شرکتها بهطور کامل بررسی شد و
نقشههایی از محوطه و معماری شرکتهایی که تحت پوشش این طرح قرار داشتند، تهیهگردید
تا هم موقعیت مکانی آنها و هم مشخصات محیطی آنها کاملاً مشخص گردد. در هر
شرکت کلیه بخشهای تولیدی مشخص و خصوصیات
آنها تعیین گردید. چنانچه سالن تولیدی دارای یک بافت مشخص و از یک نوع ماشین آلات
بودند، به عنوان یک سالن در نظر گرفته میشد و در صورتیکه در آن کارهای مختلف
تولیدی انجام میگرفت و ماشینآلات مختلفی به کار گرفته شده بود، با توجه بهنوع
کار به قسمتهای مختلف تقسیم بندی میشد.
برای
بررسی صدا با توجه به روش ارائهشده از سوی مراجع ذیربط ، هر قسمت یا سالن به مربعهای
2*2متر تقسیم گردید و مرکز هر مربع بهعنوان
محل اندازهگیری درنظر گرفته شد(8). در صورتیکه این نقاط روی دستگاه و یا فاصله
کمتر از 3 فوتی از دستگاه قرار میگرفت و یا در محلهایی واقع میشد که امکان
اندازهگیری آن وجود نداشت، بهعنوان نقاط کور ایستگاهی در نظر گرفته
و از ایستگاههای اندازهگیری حذف میشد. در هر ایستگاه برای بررسی دقیق
صدا و تطابق صدا با شبکههای تطبیقی، میزان صدا در سه شبکه A،
Cو Linارزیابی
شد تا میزان صدا براساس حساسیت خطی (شبکه Lin)،
حسـاسیت فیزیکی (شبکه C) و براساس
حساسـیت
گوش انسان (
شبکه A) ارزیابی گردد (7).
از
دیگر مواردی که در بررسیهای صدا باید مورد توجه قرار گیرد، وضعیت توزیع انرژی
صوتی در فرکانسهای مختلف میباشد تا با توجه به نتایج بهدست آمده میزان خطرزایی
آن مشخص شود و بتوان میزان اثر گذاری آنرا بهتر بررسی نمود(9). در این خصوص میزان
صدا در باند 1 اکتاو در شبکه Lin
تجزیهشد و یا بهعبارتی در فرکانسهای مختلف| میزان تراز فشار صوتی اندازهگیریشد.
برای اندازهگیری میزان صدا در شبکههای مختلف و تجزیه صدا در باند 1 اکتاو از
دستگاه Quest-2800 با آنالیزور OB-300
استفاده گردید. کلیه اعداد بهدستآمده در این بخش از تحقیق برای سهولت در کار و استخراج نتایج در فرمهای طراحیشده وارد
شد. برای اطمینان از صحت اندازهگیری در هر نوبت
اندازهگیری ، قبل از شروع کار کلیه وسایل توسط دستگاه کالیبراتور ،
کالیبره شد . به منظور حذف تأثیرات شرایط
جوی محیط روی دستگاه عمل کالیبراسیون در محل اندازه گیری انجام گرفت.
از
مواردی که در ارتباط با نتایج بهدستآمده از بخش تجزیه صدا استفاده شد، تعیین
میزان تداخل صدای آن با محاوره بود که در
اینخصوص بعد از مشخصشدن مقادیر فشار صوتی در هر فرکانس با توجه به روابط و
نمودارهای مربوطه مقادیر شاخص SIL تعیین و مورد
تجزیه و تحلیل قرار گرفت (8).
ذکر
ایننکته ضروری است که کلیه اندازهگیریها در هر بخش تولیدی در یک روز و در یک
نوبت کاری انجام شد. برای اندازهگیری، دستگاه صداسنج در محل ایستگاه مورد نظر
قرار گرفت تا به حالت تعادل برسد. سپس عدد نشاندادهشده توسط دستگاه صداسنج قرائت
گردید. اعداد قرائتشده بهعنوان شدت صدا در آن ایستگاه ثبت گردید. همچنین با
هماهنگیهای بهعمل آمده با مدیریت شرکت، اندازهگیری زمانی انجام گرفت که کلیه
دستگاههای شرکت فعال بودند. در این خصوص قابل ذکر است در صورتیکه امکان فعالیت
تمامی دستگاهها میسر نبود، شرایط موجود ارزیابی گردید ودر تفسیر نتایج به آن
اشاره شده است .
از
دیگر پارامترهای ارزیابیشده در این تحقیق، میزان صدای دریافتی در کارکنان شاغل در
این گروه از صنایع بود . در این مورد از فاکتور Leq
استفاده شد. به منظور ارزیابی این پارامتر لازماست میزان تماس هر فرد با صدا بهعنوان
متصدی یک شغل در هر شرکت از نظر زمانی در هر نوبت کاری مشخص گردد و سپس با توجه به
الگوی کاری فرد، توسط دستگاه دوزیمتر میزان صدای دریافتی در آن فرد مشخص گردد(10
و11). در همین مورد در قدم اول شغل گروههای مختلف کاری در هر شرکت مورد تجزیه
قرار گرفت و سپس زمان هر کار در هر ایستگاه اندازهگیری شد. قابل ذکر است که زمانسنجی به روش استاپ واچ(Stop-watch) با استفاده از یک کورنومتر و با استفاده از
روشهای ارائهشده از سوی مراجع مربوطه انجام شد(12). سپس با توجه به نتایج بهدستآمده
از این بخش تحقیق کلیه زمانهای بهدستآمده مطابق با روشهای استاندارد ارائهشده
از سوی مراجع تبدیل به نسبتی از زمان 30 دقیقه گردید. زمان بهدستآمده در این
بخش، مشخصکننده زمان لازم برای قرارگرفتن دستگاه در ایستگاه اندازهگیری بهمنظور
ارزیابی پارامتر Leq
بود(8 و 14). در این بخش از تحقیق برای اندازهگیری میزان پارامتر Leq
از دستگاه دوزیمتر QUEST استفاده شد.
ذکر
این نکته لازم است که به منظور مقایسه نتایج بهدستآمده در این تحقیق با مقادیر
استاندارد از آزمونهای یک طرفه Z استفاده
شد.
یافتهها:
در بخش اول
تحقیق در مجموع از تمامی شرکتهای مورد سنجش تعداد 1171 نمونه گرفته شد که نتایج
بهدست آمده به شرح ذیل می باشد :
نتایج
حاصل از اندازه گیری صدا در سه شبکه A، C
و Lin در جدول 1 نشان داده شده است. قابل ذکر است
که این نتایج بدون احتساب بخشهای تشکیلدهنده شرکت بوده و نشاندهنده میزان متوسط
صدا در بخشهای مختلف شرکتهاست. با توجه به نتایج فوق و انجام آزمون Z
مشخص گردید که در کلیه شرکتها میزان صدا با اطمینان 95درصد بالاتر از حدود
استاندارد ارائه شده از سوی سازمان NIOSH (dB
85) میباشد(043/0P=).
جدول 1- میزان
صدای عمومی در سه شبکه Lin، C
و A در صنایع ریسندگی و بافندگی شهرستان کرمانشاه(1379).
نام شرکت
|
dB-A
|
dB-C
|
dB-Lin
|
نساجی غرب
|
4/2± 4/93
|
1/3±94
|
2/3±3/101
|
فرش بیستون
|
1/3±5/94
|
2/3±6/95
|
6/3±7/97
|
کرپ ناز
|
2/2±6/96
|
4/2±8/97
|
8/2±6/98
|
گونیبافیبیستون
|
6/4±91
|
2/3±5/91
|
3/3±1/92
|
جدول 2- میزان
انرژی صوتی در باند یک اکتاو در صنایع ریسندگی و بافندگی شهرستان کرمانشاه(1379).
شرکت
|
فرکانس (HZ)
|
64
|
125
|
250
|
500
|
1000
|
2000
|
4000
|
8000
|
نساجی غرب
|
6/80
|
2/81
|
7/88
|
1/89
|
7/88
|
5/88
|
4/85
|
7/82
|
فرش بیستون
|
9/78
|
9/80
|
4/82
|
9/84
|
8/86
|
4/86
|
7/84
|
3/81
|
کرپ ناز
|
8/78
|
9/81
|
7/83
|
86
|
2/88
|
9/88
|
2/88
|
4/85
|
گونیبافیبیستون
|
6/76
|
4/81
|
84
|
4/86
|
7/87
|
88
|
1/86
|
82
|
نتایج حاصل از
اندازهگیری میزان فشار صوت در فرکانسهای مختلف در باند یک اکتاو در جدول 2 نشان داده شده است. با توجه
به نتایج بهدستآمده مشخص گردید که در بیشترر شرکتها بیشترین انرژی صوتی در
فرکانسهای 250–4000 هرتز قرار
دارد.
با توجه به
نتایج بهدست آمده از تجزیه صدا ، میزان تداخل صدا با محاوره با استفاده از شاخص SIL
مورد ارزیابی قرار گرفت که
نتایج حاصل از این بخش تحقیق در هر شرکت بهصورت کلی و بدون درنظرگرفتن بخشهای
تشکیلدهنده این صنایع در نمودار 1 نشان
داده شده است.
در
بخش دوم تحقیق تعداد 1168 مورد شاخص Leq اندازهگیری شد
که نتایج در هر شرکت با توجه بهبخشهای تشکیلدهنده آن به صورت ذیل میباشد:
در شرکت نساجی
غرب میزان شاخص Leq در
بخشهای مختلف آن در جدول 3 نشان داده شده است. با توجه به نتایج و انجام آزمون Z
مشخص گردید که درکلیه بخشهای شرکت نساجی غرب کارکنان آن با اطمینان 95% با صدایی
بیش از حدود مجاز ارائه شده از سوی سازمان NIOSH
(85 dB) در تماس بودند(041/0P=).
افرادی که در سالن اپناند هستند و در فاز دو فعالیت مینمایند، با اطمینان 99
درصد با صدایی بیش از حدود مجاز
جدول3- میزان Leq در سالنهای مختلف شرکت نساجی غرب در سال 1379.
Leq
نام سالن
|
میانگین
|
انحرافمعیار
|
فاز یک
|
1/89
|
4/3
|
فاز دو
|
91
|
6/1
|
فاز سه
|
5/88
|
8/2
|
اپناند
|
94
|
1/1
|
در تماس میباشند(007/0P=).
میزان
فاکتور Leq در سالنهای مختلف شرکت فرش بیستون اندازه
گیری شد که نتایج آن در جدول 4 نشان داده شده است. همانطور که در جدول 4 مشخص
است، بهجز کارگران شاغل در سالنهای چلهپیچی، حلاجی و تکمیل که میزان دریافت
صدایی کمتر از حدودمجاز را داشتند، سایر کارگران شاغل در بخشهای دیگر بیش از حدود
مجاز
صدا دریافت مینمایند. با توجه به آزمون Z
مشخص گردید که در بخشهای یک، دو، بافندگی
و سه افراد شاغل در آن با اطمینان 95درصد
صدایی بالاتر از حد مجاز دریافت می نمودند
(042/0P=).
نتایج
بهدست آمده از اندازهگیری Leq در واحدهای
مختلف تولیدی شرکت کرپ ناز در جدول 5 نشان دادهشدهاست. باتوجه به این نمودار و
با استفاده از آزمون Z مشخص گردید که
بهجز سه واحد چلهپیچی، آهارزنی و رنگرزی در بقیه کارکنان مقادیری بالاتر از حد
مجاز صدا دریافت مینمودند (047/0P=).
جدول4- میزان Leq در سالنهای مختلف شرکت فرش بیستون در سال
1379.
Leq
نام سالن
|
میانگین
|
انحرافمعیار
|
سالن یک
|
89
|
4/1
|
سالن دو
|
86
|
7/0
|
بافندگی
|
7/86
|
1
|
چله پیچی
|
80
|
2/3
|
حلاجی
|
80
|
3/2
|
تکمیل
|
76
|
8/1
|
سالن سه
|
90
|
2/1
|
جدول5- میزان Leq در سالنهای مختلف تولیدی شرکت کرپناز
کرمانشاه در سال 1379.
Leq
نام سالن
|
میانگین
|
انحرافمعیار
|
مقدمات
|
101
|
8/1
|
آهار زنی
|
80
|
5/3
|
چلهپیچی
|
82
|
½
|
تکسچر
|
88
|
3/3
|
پیکانول
|
89
|
8/2
|
غدیر
|
5/89
|
5/3
|
رنگرزی
|
78
|
6/1
|
میزان
فاکتور Leq در شرکت گونیبافی بیستون در سالن تولید 4/3±6/88 و در سالن خردکن
2/1±95 بود. همانطور که ملاحظه میگردد میزان
صدای دریافتی در کارکنان شاغل در واحدهای تولیدی این شرکت بالا میباشد که با
استفاده از آزمون Z مشخص شد کارکنان شاغل در این واحد تولیدی بالاتر
از حدود مجاز صدا دریافت مینمایند
(049/0P=).
بحث:
نتایج بهدست
آمده در این مطالعه نشان داد که صنایع نساجی مورد بررسی در این تحقیق از آلودگی
صوتی بالایی برخوردارند، بهطوریکه مشخص شد میزان صدا در این گروه از صنایع
بالاتر از حدود مجاز است. با توجه به
نتایج حاصل از بررسی صدا در سه شبکهA ،C
و Lin مشخص میگردد که صدا در فرکانسهایی که گوش
انسان دارای حساسیت بالایی است از انرژی نسبتاً بالایی برخوردار است که میتوان با
استفاده از این نتایج چنین انتظار داشت که تداخل صدا با شنیدن افراد در این گروه
از صنایع از درجه بالایی برخوردار است، بهطوریکه باتوجه به نتایج بهدستآمده
از آنالیز صدا در این گروه از صنایع مشخص گردید که صدای این نوع صنایع بیشتردر
فرکانسهای 500 تا 4000 قرار دارد که بیانکننده بالابودن خطر آسیبهای شنوایی
است؛ لذا باید نسبت به کنترل آن دقت بیشتری نمود. از طرفی با توجه به نتایج حاصل
از اندازهگیری شاخص SIL در این گروه از صنایع مشخص گردید که میزان
تداخل صدا با محاوره بالا بوده، بهطوریکه بهمنظور ایجاد ارتباط لازماست فرد
حتی در فاصله 1 متری با حالت فریاد صحبت نماید. همچنین نتایج نشان داده که در بعضی
از قسمتها حتی با صدای فریاد هم نمیتوان با مخاطب ارتباط کلامی ایجاد نمود که
خود میتواند بیانکننده افزایش حادثهپذیری و مشکلات محاورهای در این گروه از
صنایع میباشد(6). نتایج بخش دوم این تحقیق نشان داد که کارکنان شاغل در این گروه
از صنایع در طول یک نوبت کاری صدای بالاتر از حد مجاز تعیین شده(85dB
) دریافت مینمایند که میتواند نشاندهنده درمعرض خطر بودن این
کارکنان باشد.
در
مقالهای که در سال 1998 توسط Davis ارائه گردید میزان صدا در صنایع نساجی بالاتر
از 90 dB ذکر شده، بهطوری که در اکثر صنایع نساجیمیزان صدا بالاتر از
حدود مجاز بوده است(15). همچنین انجمن NIOSH
در سال 1991 گزارشی ارائه نمود که در آن مشخص گردید که صنایع نساجی جزو صنایعی است
که دارای آلودگی صوتی بالا میباشند، بهگونهای که در همین گزارش اشاره شده که
میزان صدا در صنایع نساجیبالاتر از 90dB است(16). طی
بررسیهای بهعملآمده در منابع تولید صدا در این گروه از صنایع مشخصگردید که
آلودگی صوتی بیشتر ناشی از سرعت حرکت بالای دستگاهها، حرکت چرخدندهها و موتور
ماشین میباشد که تحقیقات بیشتر در این خصوص میتواند سبب ارائه یک راه کنترلی
مناسب با هدف کاهش صدا در منابع صوتی گردد. درهمینخصوص Melamed در مقاله خود در سال 1996 بیان نمود که صدا در
صنایع نساجی یکی از مهمترین مشکلات بهداشتی کارگران این گروه از صنایع محسوب میشود
که مهمترین منبع ایجاد آلودگی صوتی آن ماشینالات و سرعت بالای ماشینآلات بهکارگرفتهشده
در این صنعت میباشد. از طرفی در این مقاله اشاره گردیده که میزان صدا در این گروه
از صنایع بالاتر از 85 dB است(17). طی
تحقیقی که در شرکت چیت ری توسط دکتر خانزاده در سال 1351 انجام گرفت، مشخصشد که
صدا در شرکت چیتسازی ری بالاتر از 85 dB
میباشد. در این گزارش قیدشده که بیشترین
آلودگی صوتی در واحدهای کاردینگ و نخریسی و بافندگی بوده است. همچنین با آنالیز صدا در شرکت چیت ری نتیجه گرفته شد
که بیشترین انرژی صوتی در فرکانسهای 250 تا 2000 قرار دارد، که نشاندهنده تداخل
بالای صدا با محاوره در شرکت چیت ری میباشد، بهطوریکه در همین گزارش میزان شاخص
SIL،80dB بیان گردید که
نشان داد در این شرکت برای ایجاد ارتباط در فاصله 1 متری لازم است که فرد با حالت
فریاد صحبت نماید (18). در تحقیق دیگری که در سال 1379 توسط بهرام مفیدی ذاتی
انجام گرفت، مشخص شد که میزان متوسط صدا در صنایع نساجی بالاتر از 85 dB
است، بهطوریکه در همین گزارش مشخص شد که 21درصد از افراد شاغل در این صنعت با
صدایی در حدود 85 تا 95 dB در تماس میباشند(19).
بیگپور طی تحقیقی که در سال 1364 در روی کارگران صنایع بافندگی انجام داد، نتیجه
گرفت که صدا در این گروه از صنایع دارای انرژی صوتی بالایی در فرکانسهای بالای
500 HZ میباشد و بیشترین انرژی آن در فرکانس 2000 HZ
قرار دارد که نشاندهنده بالا بودن تداخل صدا با محاوره در این گروه از صنایع
است(20). در همین ارتباط Umemuran در مقاله خود
اشاره کرده که میزان تداخل صدا با محاوره در صنایعی مانند نساجی که دارای صدای
یکنواخت میباشد، بالاست. در همین مقاله ذکر شده که در محیطهایی که میزان صدا
بالاتر از 95 dB است، میزان تداخل صدا با مکالمه به حدود
96درصد میرسد که میتوان چنین ابراز نمود که در چنین محیطهایی ارتباط کلامی و شنیداری
بهطور کامل مختل میگردد (21). Hager در مقاله خود
که در سال 1998 بهچاپ رسید، نشان داد که میزان صدای دریافتی در کارگران صنایع
نساجی بالاتر از حدود مجاز می باشد که نشاندهنده آلودگی صوتی بالا در این گروه از
صنایع است(13).
مقادیری که در
بعضی از گزارشهای دردسترس از میزان صدا در صنایع نساجی ارائه شده است، با مقادیری
که در این مطالعه بهدست آمده متفاوت است که از مهمترین علل آن میتوان به تفاوت
در محیط اندازهگیری و نوع ماشینآلات و نحوه نگهداری ماشینآلات اشاره نمود(13).
همچنین تفاوتی که در مقادیر بهدست آمده در مطالعه مفیدی با مطالعه حاضر وجود
دارد، بهدلیل تفاوت در ماشینآلات بهکار رفته و محیط انتشار و تکنولوژی بهکار
رفته در آن می باشد (19).
با توجه به نتایج بهدستآمده از این مطالعه و
مقالات در دسترس میتوان چنین نتیجه گرفت که کارگران شاغل در صنعت نساجی از وضعیت
نامناسب بهداشتی برخوردارند که لازماست بهمنظور جلوگیری از تأثیرات صدا در این
گروه از صنایع از تماس بیش از حد مجاز کارگران با این عامل خطرزا جلوگیری نمود. با
توجه به نتایج حاصل میتوان چنین پیشنهاد داد که در قدم اول لازم است صدا در منبع
به حداقل برسد که نیاز به تحقیقات بیشتر
دارد. با استفاده از پانلهای جاذب صوت که بهطور اختصاصی بهکار میرود، میتوان از انتشار صوت در محیط و آلودهکردن سایر قسمتها
جلوگیری نمود. انجام دقیق معاینات دورهای و قبل از استخدام میتواند در شناسایی
افراد حساس و درمعرضخطر مؤثر باشد و از آسیبهای جدی جلوگیری نماید. قابل ذکر است
که انتخاب جاذب مناسب نیاز به تحقیقات وسیعتری دارد. استفاده از گوشیهای حفاظتی
مناسب میتواند از دریافت بیش از حد مجاز صدا جلوگیری نماید که با استفاده از مدل
ارائه شده توسط نویسنده مقاله در سال 1376، بهترین گوشی که در این خصوص قابل
استفاده است، گوشی MSA از نوع Comfort
میباشد که توان جذب
انتخابی را در نوع آلودگی صوتی صنایع مورد بررسی دارد(20).
منابع:
1. امیدواری م، گلبابایی ف. تاثیر صدا و گرما
در بهره وری نیروی انسانی . مجله علمی پژوهشی بهبود ؛ سال چهارم ؛ شماره اول ؛ سال
1379 ؛ صفحات : 84 – 79 .
2. Marion Burgess.
Noise management: current practices & strategies for improvement. Acoustic
& vibration Unit; P. 1-15.
3.
Frank JR. Number of workers exposed to occupational noise. Thieme Medical
Publisher; 1988;
P. 287-98.
4.
NSC. Noise control: a guide for employees & employers. National Safety
council; 1989| P.17-68 /
118-20.
5.
Foreman JEK. Sound analysis & noise control.
16th ed; New York: Van Nostrant Rain Hold; 1992|
P.191-23 / 27-57.
6.
Harris CM. Hand book of acoustical measurements & noise control. 11th
ed; McGraw Hill; 1991|
P. 3-24 /7-18.
7.
NIOSH. Occupational noise exposure. Vol 12; NOISH; 1995; P. 1-13.
8.
Pelton HK. Noise control management. 1St ed; New York: Van Nostrant
Rain Hold; 1998| P. 93-119.
9.
ISO-3746. Acoustics: Determination of sound power levels of noise sources using
sound pressure surface over reflecting plane. ISO; 1995| P. 4-15.
10.
Celik O. Hearing parameter in noise exposed industrial worker. Auris Nasus Lavynx
1998; 25(4): 369-377.
11.
Leinkin JB. Selected topics related to occupation exposures. Dis Mon 2000;
46(4): 240-322.
12. مرعشی نصراله. سیستمهای زمان سنجی. چاپ اول؛ نشر بصیر ؛سال
1376؛ ص : 9-88.
13.
Hager LD. Sound exposure profiling: a noise-monitoring alternative. AIHA 1998;
59:414-18.
14.
Sriwattanatomma. Comparison of noise: noise criteria & OSHA hearing
conservation criteria. Am J Ind Med 2000; 37(4): 338-48.
15.
Davis RR. Trends in hearing protector usage in American manufacturing from 1972
to 1989 ; AIHA 1999; 59:715-722.
16.
NIOSH. Publication on noise & hearing. NIOSH; 1991; P. 31-42.
17.
Melamad S. The effect of chronic industrial noise exposure on urinary cristol|
fatigue & irritadility: a controlled field experiment. J Occup Environ Med
1996; 38(3): 252-56.
18. خانزاده. صدا در کارخانه چیتسازی تهران ؛ نشریه شماره 1867
دانشگاه علوم پزشکی تهران ؛ سال 1351.
19. مفیدی زاتی بهرام. تعیین میزان شیوع هیپرلیپیدی در کارگران یک
کارخانه تولید الیاف مصنوعی و رابطه آن با صدا در محیط کار . پایان نامه دانشگاه
علوم پزشکی تهران؛ سال 1379.
20- بیگپور یامرسم. بررسی افت دائم شنوائی ناشی از صدا در
کارگران بافنده ؛ پایان نامه دانشگاه علوم پزشکی تهران؛ سال 1364.
21.
Umemuran M. Influence of noise on heart rate & quantity of work in mental
work. Ann Physiol Antropol 1992; 11(5): 523-532.
22-
امیدواری م. ارائه یک مدل آزمایشگاهی جهت تعیین گوشی حفاظتی مناسب. خلاصه مقالات
اولین کنگره صدا و اثرات آن؛ دانشگاه علوم
پزشکی تهران؛ سال 1376.